Als ik naar mijn honden kijk, zie ik niet alleen dieren van vlees en bloed. Ik zie stromingen van energie die verbonden zijn met de seizoensbewegingen in de natuur. In het ritme van hun adem hoor ik de echo’s van de vijf elementen – hout (lente), vuur (zomer), aarde (nazomer), metaal (herfst) en water (winter) – zoals die in de Chinese traditie worden overgedragen.
Net als in de verhalen van onze voorouders, staat niets op zichzelf. Ieder wezen draagt een bezieling, en honden laten die op hun eigen unieke honden-manieren zien.
De blik in hun ogen,
het ritme van de ademhaling,
de manier van bewegen of het begroeten en kwispelen:
Ieder van de vijf elementen heeft andere uitingsvormen die verbonden zijn met de natuurlijke beweging van een element.
Hout is het element van de lente, de tijd dat alles in de natuur uit de zaadjes opgroeit en het licht dat schijnt op de aarde, aanschouwt. Hout heeft, net als een boom, een uitzettende energie. Wie naar de groei van de boom kijkt, ziet dat er groei omhoog en naar buiten toe is. Hout is expansie en net zoals er verschil is in groeisnelheid van bomen en planten, kan de expansieve energie van hout snel of traag zijn. Maar hout neemt altijd zijn plek in.
Vuur is het element van de warme zomer, de tijd dat alles in bloei komt. Een vuur kan klein of groot zijn, maar iedere vlam schijnt, geeft warmte en flikkert licht. De energie van vuur is chaotisch, openend en snel in de beweging. Tegelijkertijd geeft de warmte rust en geborgenheid. Vuur kan een veilig licht bieden als het beperkt is in omvang, of vernietigend zijn als een ongecontroleerde bosbrand.
Aarde is het element van de nazomer, de tijd van oogst na een periode van vruchtbaarheid. Aarde is verbonden met moeder aarde. De aarde is traag in haar beweging, maar biedt een bodem voor al het leven. Aarde neemt de tijd, omdat ze alle elementen en seizoenen huisvest. Net zoals de natuur een cyclus heeft van een jaar voor groei, dood (loslaten) en wedergeboorte, zo neemt het aarde-element de tijd om te leren. Het aarde-element staat voor zorg, geborgenheid en veiligheid.
Metaal is het element van de herfst, de tijd van loslaten en zuivering, zoals de bladeren die van de bomen vallen. Metaal wordt ook wel verbonden met ‘’mineraal’’, de voeding die de vallende bladeren in de bodem brengen voor nieuw leven. Vanuit mineralen ontstaan metalen, en in de aarde zijn vele (edel)metalen te vinden. Metaal heeft een inkerende energie, het vermogen om het pure van het onzuivere te onderscheiden. Net als metalen in de grond, geeft metaal structuur en kracht, maar toont ook de zwakheden die losgelaten mogen worden, zodat er ruimte ontstaat voor iets nieuws. Metaal staat hiermee ook voor de kwaliteit van sorteren en kwaliteit.
Water is het element van de winter, een tijd van rust en reflectie. Het element dat verbonden is met de basis van onze levensenergie. Het water-element is van nature uit stil en reflectief, maar onderschat niet de kracht van water, het geheugen van alles wat leeft. Water stroomt, golft en beweegt door omstandigheden. Water kan bijvoorbeeld door wind in beweging worden gezet, of water stroomt door verschil in hoogte, druk of (geluid)trilling. Hierdoor is het water element, het meest gevoelig voor externe factoren. De diepe stille wateren nodigen uit tot verbinding met je ware zelf – niet van buiten, maar van binnen. Vanuit die innerlijke verbinding en de energietrilling van je eigen kracht, kan je water-element naar buiten stromen, als golven die de wijde wereld in gaan.
Ik zie vaak hoe die vijf elementen zich op hun eigen manier in honden laten zien.
Een hond met veel hout in zich kan niet stilzitten; altijd op zoek naar avontuur en nieuwe geuren. Hun expansieve energie is altijd op zoek naar stimulatie en nieuwe uitdagingen om te groeien. Ze zijn zachtaardig maar vastberaden, ze willen niets liever dan jouw bevestiging en interactie. Deze honden vragen – nee, eisen – een goede samenwerking om gezamenlijke doelen te bereiken. Ben jij er niet met je hoofd bij, zit je in de wolken of bied je geen passende uitdagingen, dan zal de houthond dit op de meest destructieve manieren duidelijk maken. Sta stevig, maar zacht, om een houthond te begeleiden.
Het vuur herken ik in die vrolijke viervoeters met sprankelende ogen en een kwispelende staart die iedereen begroeten. Ze verwarmen het hart en een glimlach volgt al snel bij het zien van deze honden. Net als vuur kunnen ze beheerst maar energiek zijn, of als een ongecontroleerd vuur alle kanten opschieten. Ze kunnen heerlijk bij je liggen en de verbinding van hart tot hart is voelbaar. Maar ze staan graag in de picture en doen er bij bezoek alles aan om de aandacht op te eisen. Soms creëren ze komische situaties – of soms vervelende situaties.
De aarde voelt als de stabiele rots in huis, altijd zorgzaam en trouw, een metgezel die je nooit in de steek laat. Het is de hond die lekker tegen je aan komt liggen met een diepe zucht, na een lange stressvolle dag. Zo zorgzaam als ze zijn, zo groot kan hun drang tot overbescherming en onrust zijn. Diepgeworteld in zorgen en onzekerheid hebben ze veel bevestiging nodig dat ‘’het goed is’’ en dat ze niet de schuld dragen wanneer jij niet lekker in je vel zit. Harmonie in routine en het huishouden betekent alles voor ze. Er is niets zo verschrikkelijk als ruzie, onrust en veranderingen in hun dagelijkse ritme.
Het metaal zie ik in honden die duidelijke grenzen en structuur nodig hebben om in balans te blijven. Ze hebben hun eigen ruimte nodig en zijn soms wat gevoelig, maar daardoor juist heel puur. Het vertrouwen winnen van een metaalhond kost tijd, ze zijn erg selectief in het aantal mensen dat ze toelaten op armlengte. Met hun sterke neus (sterker dan bij andere elementen) pikken ze iedere onzuiverheid eruit. Een metaalhond ontgaat niets. Ze leren extreem snel; soms lijkt het alsof ze na één keer oefenen nooit iets anders hebben gedaan. Ze geven 150% voor de taken die ze toegewezen krijgen, hoe klein een taak ook lijkt. Grenzen zijn extreem belangrijk voor een metaalhond, respecteer deze, of ervaar hun onberekenbare kant.
En dan is er het water, dat ik terugzie in die rustige, wijze honden die liever observeren dan haasten, met een diepe blik die je het gevoel geeft dat ze alles al begrijpen. Ze verbinden op een diep niveau, voelen alles wat er in je omgaat en zijn de meest reflectieve honden van alle elementen. Wanneer een waterhond ‘’vaag gedrag’’ toont, is het tijd om in de spiegel te kijken naar wat je zelf uitzendt. Maar ondanks hun diepe wijsheid, kan angst de overhand nemen wanneer ze druk ervaren. Ze hebben tijd nodig om hun water vanuit de diepte naar buiten te laten stromen. En dan… is hun wilskracht oneindig en hun bewegingen stromend als een rivier.
Het fascinerende vind ik dat iedere hond een eigen unieke mix van deze elementen draagt. Juist die combinatie maakt ze zo bijzonder. Want wat ik hier beschrijf is slechts een beknopte inkijk in iets veel uitgebreider, waar ik in mijn toekomstige blogs dieper op in zal gaan.
De vijf elementen en spirits zijn allemaal aanwezig, maar de één is wat krachtiger dan de ander, in karakter en het leven. Als bewegingen die nooit stilstaan, veranderen ze constant in een natuurlijke dans. Toch blijven één of twee elementen in een leven vaak sterker aanwezig, terwijl de anderen afwisselen in cycli van kracht en zwakte.
De vijf spirits in honden
In de Chinese traditie leeft elk element samen met een Spirit: een bezielde kwaliteit. Wanneer ik honden observeer, herken ik deze vijf Spirits:
❤️🔥 De Shen — Hartgeest (Vuur)
Shen is de sprankeling in de ogen, de levendigheid die maakt dat een hond in contact treedt. Een krachtige Shen schijnt helder in de ogen: ze zoeken verbinding, kijken, voelen en reageren met openheid op de omgeving.
Shen leeft in iedere ontmoeting — twee zielen die elkaar raken. Wanneer Shen helder en kalm is, straalt de hond zonder te destructief te branden.
Wanneer Shen verstoord is, wordt een hond rusteloos en grenzeloos, en uiteindelijk opgebrand door te veel beweging en prikkels.
🌿 De Hun — Etherische ziel (Hout)
De Hun droomt: de drijvende kracht achter visie, richting en plannen. Een hond met een gebalanceerde Hun beweegt met zekerheid tijdens wandelen, sport en spel. De bewegingen zijn soepel en krachtig, zonder onzekerheid. De Hun verbindt innerlijke visioenen aan uiterlijke beweging.
Honden met een sterke Hun zijn rechtvaardig en beschermen hun geliefden koste wat het kost. Ze zijn alert en klaar om in te grijpen nog vóór jij met je ogen hebt geknipperd.
In balans is de Hun vastberaden en soepel (in beweging en gedrag), maar bij disbalans wordt de hond gefrustreerd en hard. Ondanks het weten van grenzen, duwt de Hun net zolang tot er geen grens meer is.
🌍 De Yi — Intellect en intentie (Aarde)
Yi is de zachte kracht van focus, intentie en begrijpen. Honden met een sterke Yi leren traag, maar diep en gestaag. Eens geleerd is voor het leven; druk zetten werkt alleen averechts. Net als de seizoenen van de aarde, hebben ze tijd nodig. Ze dragen de wijsheid om bedding te geven aan de andere elementen.
Ze zoeken zelden confrontatie en kiezen voor vrede. Behalve wanneer hun gezin in gevaar is – dan is een hond met een krachtige Yi niet te stoppen.
Hij blijft bij je, voelt iedere trilling achter je woorden en grondt je ziel in het hier en nu.
Wanneer Yi in balans is, ontstaat trouw, zachtheid en het vermogen om eten en ervaringen te verteren. Maar bij zwakte wordt de hond bezorgd, traag, of juist obsessief: hij blijft malen en ijsberen, zonder vertrouwen.
💨 De Po — Lichaamsziel (Metaal)
Po woont in het lichaam als mineralen in de aarde. Net als de zuiverende kracht van adem, is de Po verbonden met de ademhaling. Honden met een krachtige Po zijn onwankelbaar tijdens stormen: ze ademen rust en vertrouwen. Hun instinct voor zuiverheid is sterk; wat hun aandacht trekt, laten ze niet meer los.
Bij honden is Po de stille waker: ze voelen wat klopt en wat niet, en reageren om de grenzen te beschermen. Po is de ziel van vorm (structuur), begrenzing en helderheid.
In balans is Po rechtvaardig en zuiver. De hond is subtiel maar krachtig. Maar als Po verhardt of roest in een ongezonde structuur, wordt de hond star en teruggetrokken. Ze sluit zich af, wordt onberekenbaar en beschermt zelfgemaakte grenzen. Loslaten is voor een Po in disbalans het moeilijkste wat er bestaat.
🌊 De Zhi — Wilskracht (Water)
Zhi (uitspraak: zir) woont in de diepte. Het is de basis waaruit het leven ontspringt, de kracht die al vóór de geboorte vorm geeft en de fundering legt voor gezonde levensenergie.
Honden met een krachtige Zhi hebben een sterke wilskracht. Net als water, passen ze zich gemakkelijk aan. Als ware shapeshifters, veranderen ze moeiteloos van houding en element, afhankelijk wat de omgeving ze terugspiegelt. Ze bereiken al stromend hun doel en zijn, net als een rivier, niet te stoppen wanneer ze hun aandacht ergens op hebben gevestigd.
Zhi staat voor transformatie in de diepte. Deze honden tonen je ongezouten wat er in jou omgaat, alles om je diepste schaduwen naar het licht te brengen.
Maar als Zhi verzwakt is, wordt de hond onzeker, ongrijpbaar of wantrouwig. Angst is verbonden met Zhi en het water-element. Honden met een disbalans in Zhi kunnen zonder verklaarbare reden angstig zijn: ze kruipen weg, trillen, beven, of bijten onverwacht wanneer de druk te groot wordt.
✨ Slot
Honden dragen de vijf elementen en spirits in zich, ieder op hun eigen unieke manier. Ze spiegelen dagelijks wat er in je omgaat. Ze tonen je kracht, maar ook je schaduwkanten. Hun aanwezigheid herinnert eraan, dat harmonie van belang is om een eenheid te bereiken. Iets wat we elke dag kunnen ervaren – in adem, beweging en verbinding.
Wanneer je de vijf spirits in honden leert zien, open je niet alleen een dieper begrip voor hun, maar ook voor jezelf. Want net zoals zij hun balans zoeken in de dans van de elementen, zo geldt dat ook voor mensen. Wie leert dansen met de elementen van zijn/haar hond, leert dansen met de elementen in zichzelf.
Reactie plaatsen
Reacties